Wykrojnik introligatorski jest to, stosowane w poligrafii narzędzie – matryca do wycinania w kartonie, tekturze lub innym materiale, zaprojektowanego kształtu. Może być to kształt pudełka, teczki czy… uszczelki do silnika kosiarki. Proces wytworzenia wykrojnika rozpoczyna się w studiu graficznym, gdzie za pomocą programu graficznego takiego jak Corel Draw, czy Adobe Ilustrator lub specjalnego programu do projektowania wykrojników opartego na systemie CAD np: Artios CAD, Impact CAD przygotowuje się siatkę przyszłego opakowania. Po zaprojektowaniu siatki wykrojnika oferujemy, możliwość wycięcia prototypu opakowania za pomocą specjalnego plotera. Po sprawdzeniu zaprojektowanego kształtu, kolejnym etapem jest przygotowanie płyty bazowej wykrojnika ze sklejki.
Płyta bazowa musi mieć wymiary odpowiadające wymogom maszyny sztancującej. Maksymalny jej format to 1,5m x 3m. W płycie bazowej laser dużej mocy wycina na wylot kształt zgodny z projektem komputerowym. Następnie w wycięte szczeliny mocuje się ukształtowane zgodne z wypalonym kształtem stalowe listwy, zwane też liniami lub nożami introligatorskimi. Dostępny jest duży wybór rodzajów noży introligatorskich.
Najczęściej spotykane to:
linie tnące (noże) – stosuje się je tam, gdzie konieczne jest przecięcie materiału (najczęściej obrys zewnętrzny opakowania). Są to linie stalowe zaostrzone na jednej krawędzi. Występują w różnych wysokościach, szerokościach i rodzajach ostrza w zależności od wykrawanego materiału. Najczęściej używane są noże o wysokości 23,8mm i grubości 0,7mm
linie nagniatające (bigi) – są to jakby tępe noże – zamiast ostrza mają zaokrągloną krawędź.
Stosuje się je wszędzie tam gdzie materiał trzeba zagnieść lub załamać np. ścianki pudełka.
Podobnie jak w przypadku noży dostępne są ich różne wysokości i grubości. Parametry te także dobiera się w zależności od wykrawanego materiału.
Linie perforacyjne (perforacje) – linie tnące ale z przerywanym ostrzem. Używa się ich jeśli z pewnych względów, nie można zastosować bigi lub np. do nacięcia kuponów do późniejszego ich odrywania. Możliwe są różne rozstawy długości naprzemiennie cięcia i przerwy. Aby wykonać np.: kupon promocyjny do oderwania – taki jak w książkach telefonicznych albo czasopismach – użyjemy perforacji, w której cięcie to np. 2 mm a przerwa 1 mm. W opakowaniu z grubej tektury falistej, aby ułatwić zaginanie, zamiast bigi także zastosujemy perforacje, ale w innej konfiguracji np.: 15 mm cięcia i 15 mm przerwy.
W produkcji wykrojnika używa się także innych elementów.
Są to np: gotowe wykrawaki otworu (tulejki, dziurniki), dostępne są średnice od 2 do ponad 30mm.
Otwory o średnicach większych niż 12-15mm można także ukształtować z noża introligatorskiego.
Końcowym etapem produkcji wykrojnika jest wyposażenie go w amortyzatory gumowe. Są to paski gumy o szerokości 5-8mm lub specjalnie do tego celu przeznaczone profile gumowe lub korkowe o różnej twardości.